Dit is een kopie van het artikel “Topsporters gerustgesteld: corona heeft geen blijvende invloed op gezondheid en carrière”, door Ellen de Visser uit de Volkskrant d.d. 12 september 2023.

Topsporters gerustgesteld: corona heeft geen blijvende invloed op gezondheid en carrière

Topsporters kunnen na een corona-infectie weer veilig op niveau presteren. Hartafwijkingen zijn zeldzaam en voor sporters die hartschade oplopen en daarna weer intensief gaan sporten, lijken de risico’s minimaal. Dat blijkt uit onderzoek onder 259 topatleten dat is gepubliceerd in vakblad Heart.

Topsporters gerustgesteld: corona heeft geen blijvende invloed op gezondheid en carrière

Topsporters hebben zich de afgelopen jaren veel zorgen gemaakt over het effect van het coronavirus op hun hart, zegt sportarts Maarten Moen, hoofd van de medische staf van sportkoepel NOCNSF. De hartspier heeft veel toegangspoortjes voor dat virus, wat de kans op een ontsteking vergroot. Als daardoor een litteken ontstaat kunnen hartritmestoornissen het gevolg zijn. Het idee is dat extreme inspanning de ontsteking in de hartspier kan verergeren, al komen de aanwijzingen daarvoor uit dieronderzoek.

Al snel na aanvang van de pandemie kwamen er alarmerende berichten over de hartschade die het coronavirus zou veroorzaken en over hartafwijkingen bij buitenlandse topsporters. Moen: ‘Sporters wilden weten: Wat betekent dat voor mijn carrière? Krijg ik problemen met mijn fitheid?’

Over de auteur

Ellen de Visser is medisch redacteur op de wetenschapsredactie van de Volkskrant en auteur van de bestseller Die ene patiënt, waarin zorgverleners vertellen over een patiënt die hun kijk op het vak veranderde.

Artsen en wetenschappers van het Amsterdam UMC en het Erasmus MC komen nu met een antwoord. Zij volgden twee jaar lang 259 topatleten, van wielrenners en voetballers tot zwemmers en schaatsers. Van hen liepen er 123 een infectie op met het coronavirus (nog voordat vaccins beschikbaar waren). Een op de vijf had geen klachten, de anderen kampten met ademhalingsklachten en soms pijn op de borst. Met onder meer hartfilmpjes en MRI-scans werd hun hart in de gaten gehouden, tijdens inspanningstesten maar ook bij trainingen met hun ploeg.

Alle atleten konden hun carrière vervolgen. Vier sporters kregen ten gevolge van de infectie een litteken op het hart, dat bij drie van hen ook na twee jaar nog aanwezig was. Zij deden het een tijdlang rustig aan en keerden daarna onder professionele begeleiding terug. Bij geen van hen deden zich nieuwe hartafwijkingen voor. Zij presteren weer als vanouds. Arts-onderzoeker en oud-tophockeyer Juliette van Hattum promoveert binnenkort aan het Amsterdam UMC op die resultaten.

Hoopvol nieuws

Het is hoopvol nieuws, zegt sportcardioloog en onderzoeksleider Harald Jørstad. ‘Topsporters belasten hun hart het zwaarst van ons allemaal en toch zien we bij die groep geen levensbedreigende afwijkingen.’ De onderzoeksresultaten zijn van het begin af aan gedeeld met de teamartsen, zegt Moen: ‘Het heeft erg geholpen om sporters gerust te stellen.’ De boodschap is ook relevant voor recreanten, zegt hij: ‘Als het bij topsporters goed uitpakt, geldt dat ook voor sporters die hun hart minder belasten.’

Niet eerder werden topsporters zo langdurig gevolgd na een corona-infectie. Van de 259 atleten stopten er in de onderzoeksperiode vijf met hun carrière, maar dat had niets met een corona-infectie te maken, aldus Jørstad.

De Nederlandse onderzoekers hadden een controlegroep van 136 topsporters zonder corona, ook dat is uniek. Zo konden ze zelfs van hele subtiele veranderingen in het hart uitzoeken of die met de corona-infectie te maken hadden. Vergelijking met de controlegroep liet zien dat er geen enkel verschil was in de hartfunctie van sporters.’

Verstandig

Dat neemt niet weg dat sporters bij ziekte verstandig met hun lichaam moeten omgaan, zegt Jørstad: ‘Maar als je je gezond voelt, kan het geen kwaad om na een infectie door te sporten. Wij tonen aan dat sporten niet schadelijk is en ook de al aanwezige schade niet verergert.’

De groep onderzochte sporters is klein, erkent hij maar de cijfers blijken in overeenstemming met buitenlands onderzoek: 3 tot 5 procent van de sporters loopt na een corona-infectie een hartafwijking op. ‘We moeten bescheiden blijven, corona bestaat nog maar 3 jaar. Maar dat we tot nu toe geen grote, blijvende gevolgen zien, zoals ernstige ritmestoornissen, is een gunstig teken.’ De sporters met een litteken op hun hart blijven wel levenslang onder controle, aldus Jørstad.

Veelgestelde vragen

Meer veelgestelde vragen

Ik ben geen (top)sporter, kan ik bij dr. Moen terecht?

Ja, u kunt bij dr. Moen terecht, ook als u geen (top)sporter bent. Zijn expertise richt zich op sportgeneeskunde en blessures, maar hij behandelt ook andere bewegingsgerelateerde klachten bij mensen van alle niveaus.

  • …rustig bewegen pijnstillend kan werken bij knieartrose?

    Bij knieartrose is pijn de voornaamste klacht. Flinke inspanning leidt vaak tot meer pijn. Echter is rustig bewegen met de knie júist pijnstillend.

  • …een eigen bloedinjectie leidt tot de meeste afname van pijn bij knieartrose?

    Hoogstwaarschijnlijk zorgt afname van ontsteking, door de eigen bloedinjecties binnen het kniegewricht, voor verbetering van de klachten.

  • …oefentherapie vrijwel zeker onderdeel van de behandeling van peesklachten is?

    Als er sprake is van langer durende peesklachten, zult u vaak het advies krijgen om als onderdeel van de behandeling oefentherapie te starten.

  • …Olympiërs 5 jaar langer leven dan niet-Olympiërs?

    De reden van het langer leven van Olympiërs is niet duidelijk. Waarschijnlijk speelt het positieve effect van herhaaldelijke inspanning een grote rol.

Dr. Maarten Moen is werkzaam bij NOC*NSFDr. Maarten Moen is werkzaam bij Bergman Clinics

Ontmoet dr. Maarten Moen

Dr. Moen werkt al 12 jaar bij NOC*NSF is daar sinds 2 jaar chefarts van TeamNL, ook tijdens de Olympische Spelen. Daarnaast is hij sport- en bewegingsarts bij Bergman Clinics.

Verder is hij auteur en worden er regelmatig artikelen van zijn hand gepubliceerd. Ook is hij werkzaam als gastspreker en moderator voor presentaties.

Meer over dr. Moen