Dit is een kopie van het artikel “Rust is wat Van der Poel krijgt, want voor topsporters (én recreanten) geldt: ‘Bij koorts niet sporten!’”, door Erik van Lakerveld uit de Volkskrant d.d. 22 juli 2025.
Rust is wat Van der Poel krijgt, want voor topsporters (én recreanten) geldt: ‘Bij koorts niet sporten!’
Mathieu van der Poel klaagde zondag over een verkoudheid die maar niet wilde wijken. Desondanks deed hij volop mee in de vijftiende Tour-etappe, naar Carcassonne. Anderhalve dag later kwam het bericht dat hij uit de Tour stapt vanwege een longontsteking.
Op een rustdag in de Tour, afgelopen maandag, werkte Van der Poel met ploeggenoten in de ochtend nog een rustige training af. In de middag begon hij zich slechter te voelen en in de avond kwam daar koorts bij. De Nederlander, die de tweede rit in deze Tour won en in totaal vier dagen de gele trui droeg, werd door zijn ploeg naar het ziekenhuis in Montpellier gebracht. Daar bleek dat hij een longontsteking had.
Zo’n ontsteking komt niet vaak voor onder topsporters, zegt Maarten Moen, onder meer chefarts bij sportkoepel NOCNSF en bondsarts van de ruiters en waterpoloërs. ‘Als ik kijk naar sporters van TeamNL, dan is een longontsteking redelijk uitzonderlijk.’ Uit vergelijkend onderzoek tussen sporten blijkt ook niet dat wielrenners er vatbaarder voor zijn.
Op de gezondheid van Mathieu van der Poel kan Moen niet specifiek ingaan. Hij kent de situatie niet en die is van een afstandje ook niet in te schatten. Alleen al de oorzaak van een longontsteking kan verschillen. Het kan misgaan door bacteriën, schimmels of virussen. In alle gevallen leidt het wel tot min of meer dezelfde klachten: hoesten, kortademigheid, koorts en kortweg het gevoel van ziek zijn.
Een verkoudheid en een longontsteking kunnen in elkaars verlengde liggen. ‘Het kan zijn dat hetzelfde virus of dezelfde bacterie die de verkoudheidsklachten geeft, overslaat naar de longen. De luchtwegen liggen er tenslotte niet ver vandaan.’ Zoiets is een proces dat niet onmiddellijk tot verergering van de klachten hoeft te leiden. ‘Zo’n virus of bacterie moet zich eerst verplaatsen, dan nog innestelen in de longen. Pas dan ga je het merken.’
Steeds meer in het rood gaan
Zoiets gebeurt sneller als een lichaam verzwakt is, bijvoorbeeld doordat het vermoeid is als gevolg van inspanning. Dat geldt ook voor iemand die niet verkouden is, maar wel het uiterste van het lichaam vraagt. ‘We noemen dat het open window. Als je steeds meer in het rood gaat – of dat nu in training of in een wedstrijdsetting is – dan is de kans op een infectie groter.’
verigens is een verkoudheid zelf ook al een rem op sportprestaties, zegt Moen. Uit onderzoek bij sporten waar het puur om tijden gaat, zoals roeien en zwemmen, blijkt dat een lichte virusinfectie het verschil kan maken tussen een medaille of een zesde plaats.
En herstel is voor topsporters soms ingewikkelder. ‘Als jij en ik een virus onder de leden hebben, dan is dat al vervelend. Maar wij kunnen het doorgaans wel even wat rustiger aan doen in ons werk. Dat zit er bij topsporters vaak niet in.’
Vanuit NOC*NSF is er de laatste jaren bij de Olympische Spelen veel nadruk gelegd op preventie van luchtweginfecties. Rond belangrijke wedstrijden schudden sporters bijvoorbeeld al jaren geen handen meer. In Parijs werden vorig jaar bij sommige sporten mondkapjes heringevoerd toen bleek dat het coronavirus rondging.
Dat soort maatregelen heeft effect, zegt Moen. ‘Als we Nederland vergelijken met andere landen, zitten we tijdens de Spelen echt laag met het aantal infecties.’
Koorts is een belangrijk alarmsignaal. Voor de topsporter geldt daarbij hetzelfde advies als voor de recreant, nog los van de vraag of die koorts wordt veroorzaakt door een longontsteking of door iets anders. Moen: ‘Koorts leidt tot allerlei ander gedoe in het lichaam, en kan bij inspanning bijvoorbeeld leiden tot een ontstoken hartspier. Daarom is bij ons het beleid: bij koorts niet sporten.’
Zoeken naar de oorzaak
Voor het herstel en de behandeling van een longontsteking is het belangrijk de oorzaak te weten. Bij een bacteriële infectie worden antibiotica voorgeschreven, bij een virusinfectie heeft dat geen zin. ‘Bij een virus is er niet veel dat je kunt doen. Het is dan vooral een kwestie van rust houden.’
Rust is precies wat Van der Poel voor de boeg heeft. Zijn ploeg Alpecin-Deceuninck kondigde aan dat de coureur minstens een week niet zal sporten. Daarna volgen nieuwe onderzoeken en zal worden bepaald hoe zijn terugkeer op de fiets vorm zal krijgen.
Zelf reageerde Van der Poel op Instagram op zijn afstappen met een kort bericht in het Engels: ‘This one hurts a lot’ (Dit doet heel veel pijn, red.). Hij deelde daarbij een beeld van zijn trainings- en gezondheidsapp. Te zien was hoeveel hij in de nacht van maandag op dinsdag was hersteld: slechts 1 procent. De boodschap was duidelijk: zo heeft doorrijden geen zin.