Het effect van kou op het lichaam
Afgelopen zaterdag voetbalde ik nog mét zoons zónder jas op het plein voor ons huis. Een dag later giert de sneeuw ons om de oren bij een poging tot latje trap. Het plein is totaal wit van de sneeuw, glad van het ijs en het is bitterkoud. Geen goede formule om de bal van meters ver op de lat van het doel te laten landen. Na een tijdje wennen is het wit van de sneeuw gewoon het nieuwe grijs, de kleur van het plein in warmere tijden. En valt ook de gladheid wel mee met een beetje oppassen. Maar die snijdende kou... dat wordt na elk schot op goal alleen maar erger.
Acclimatiseren aan extreme temperaturen
Al twee jaar is de Olympische en Paralympische ploeg, op weg naar Tokyo, hard bezig om zich voor te bereiden op een letterlijk en figuurlijk hete zomer. Er wordt wat af geacclimatiseerd met het project Thermo Tokyo. Niet voor niets, want de Spelen van Tokyo zullen als een van de warmste ooit de boeken in gaan. Tijdens onze schoten op goal vroeg ik me rillend af; zou dat ook met kou zo gaan? Past je lichaam zich ook daar na een tijdje aan aan? En na hoe snel zou ik dan tussen de sneeuwhopen in m’n T-shirt schoten op doel kunnen lossen en een panna krijgen van mijn zoon van 8?
Een literatuuroverzicht in Autonomic Neuroscience beschreef recent wat kou op korte termijn met je doet en hoe adaptatie aan kou bij herhaalde blootstelling plaats vindt. Bij acute blootstelling aan kou treedt er vernauwing van bloedvaatjes vlakbij de huid op. Zo blijft de lichaamskern zo warm mogelijk. Een gevolg van de vernauwing is reflexmatig ook dat je in beweging komt, zodat er meer warmte wordt geproduceerd. Daarnaast start je al na enkele minuten met rillen, waarbij het doel ook is om warmer te worden. Voetballen in de kou met deze ‘hulpjes’ was wel even vol te houden, maar naar binnen hollen voor een warme choco XL was toch ook verdácht lekker.
Als ik me nou elke dag op het plein ga wagen de komende dagen, zou ik dan aan het einde van deze mini-ijstijd beter tegen de kou kunnen? Dat lijkt er wel op. Te verwachten is volgens het literatuuroverzicht dat de bloedvaten van mijn huid steeds effectiever en sneller samengeknepen worden. En dat daarnaast mijn ruststofwisseling omhoog gaat om de interne kachel alvast lekker op te stoken naar standje tropisch.
Ik had gewenning overigens al kunnen bereiken door me vóór deze koude weken enkele uren per dag in een koude klimaatkamer te laten opsluiten. Maar ja, je kent het wel, druk druk. Ach weet je, ik bibber me gewoon dat latje trappen door. Een extra joggingbroek, elektrische zooltjes in mijn schoenen, een warme kruik onder m’n jas en een Sint Bernhardshond met glühwein om z’n nek mee voor de echt lastige momenten. Laat die wind maar lekker blazen uit het oosten. Als ie mijn bal maar net dat ene zetje meegeeft, zodat ie perfect op de lat belandt. Beetje competitie in de kou, dáár warm je pas van op.
