Dit is een kopie van het artikel “Zonder prik kun je als schaatser het olympisch goud wel vergeten”, door Sam de Voogt en Dennis Boxhoorn uit NRC Handelsblad d.d. 6 oktober 2021.

Zonder prik kun je als schaatser het olympisch goud wel vergeten

Artikel in NRC Handelsblad

Van hem had het niet gehoeven. Thomas Krol, de regerend wereldkampioen schaatsen op de 1.500 meter, was in maart vorig jaar al besmet geraakt met het coronavirus en had antistoffen opgebouwd. Bovendien zag hij dat zijn concurrent en oud-ploeggenoot Kjeld Nuis, die ook al corona had gehad, na zijn vaccinatie met een ontstoken hartzakje in het ziekenhuis belandde – een zeer zeldzame bijwerking van het vaccin. „Daar ben ik echt bang voor geweest”, zei Krol afgelopen vrijdag tijdens de teampresentatie van Jumbo-Visma in de Brabanthallen in Den Bosch. „Dus ik zat niet op een vaccinatie te wachten.”

Toch heeft Krol onlangs zijn tweede prik gekregen. Op een rustdag, tijdens een periode waarin weinig trainingsarbeid gepland stond. Hij kreeg een beetje verhoging, maar verder heeft hij er geen last van gehad en zat het zijn voorbereiding op de Olympische Spelen, die over vier maanden beginnen, niet in de weg. „Gelukkig ben ik er redelijk mild van afgekomen”, zegt hij. „Maar ik vind het ergens wel een kwalijke zaak.”

Krol doelt op de coronamaatregelen die de Chinese organisatie van de Winterspelen heeft opgesteld. Vorige week werd bekend dat sporters zonder vaccin weliswaar welkom zijn in Beijing, maar dan wel eerst 21 dagen in quarantaine moeten. Niet vaccineren is daarmee in feite geen optie meer; geen atleet kan met drie weken ‘hoteltraining’ in topvorm aan de start verschijnen. „Dan hoef je niet meer te denken dat je überhaupt nog kans maakt op olympisch goud”, zegt Sven Kramer. Hij kreeg zijn eerste vaccinatie onlangs, tijdens een rustweek, vlak voor vertrek naar Inzell, waar zo’n beetje alle schaatsploegen deze dagen neerstrijken voor een traditionele trainingsstage voorafgaand aan het olympisch seizoen. Zijn tweede prik volgt al snel, zegt hij.

Bron: Wikipedia

Onafhankelijke viroloog

Kramer wil gezegd hebben dat hij voorstander is van vaccineren tegen het coronavirus. „Maar we hebben wel met topsport te maken en we moeten de juiste keuzes maken. Ik ga niet als een schaap naar de GGD lopen en zeggen: doe maar. Ik wil erover nadenken. Wanneer komt het het beste uit?”

Zijn coach Jac Orie liet deze zomer een onafhankelijke viroloog komen die tijdens een informatieavond de voor- en nadelen van vaccineren uitlegde. Tegen het AD zei Orie dat zijn schaatsers zelf mogen bepalen of ze zich willen laten inenten. „Maar neem je verantwoordelijkheid en kies een handig moment in het trainingsschema.”

Het kan zo zijn dat een topsporter zich een paar dagen tot twee weken na de vaccinatie wat minder voelt, zegt Maarten Moen, sinds kort chef-arts bij sportkoepel NOC-NSF. Verreweg de grootste groep heeft volgens hem echter weinig tot geen last, bleek voorafgaand aan de Zomerspelen van Tokio. „We hebben heel veel zomersporters gezien en we willen benadrukken dat de kans dat het twee weken gaat duren klein is. Het is erg meegevallen. Maar er is een kans. En dus moet je je vaccinatie goed timen in je seizoen.”

NOC-NSF adviseert coaches om hun sporters goed te blijven monitoren nadat ze zijn geprikt. Moen: „Neem gas terug bij een reactie. Je moet een sporter dan niet over de kling gaan jagen.”

Onrust in de zomer

Eind augustus ontstond er onrust in de schaatswereld toen duidelijk werd dat meerdere rijders van de twee grootste teams (Reggeborgh en Jumbo-Visma) besloten hadden zich (nog) niet te laten vaccineren. Een training voor de ploegenachtervolging werd afgelast omdat ploegen die wel volledig gevaccineerd waren liever niet trainden met schaatsers die daar nog niet aan wilden, uit angst alsnog besmet te raken en dan milde klachten te ontwikkelen.

Coaches Gerard van Velde (Reggeborgh) en Jac Orie (Jumbo-Visma) gaven allebei aan niet tegen vaccinatie te zijn, maar adviseerden hun schaatsers wel in geval van twijfel nog even te wachten of goed na te denken wanneer de prik in het trainingsschema te passen.

Schaatsers zagen de verkapte vaccinatiedwang al aankomen, zegt Thomas Krol. „Dan kun je zeggen: ik ga niet, maar dat is voor mij geen optie. Eigenlijk krijg je geen reële keuze, maar dat heb je dan over voor je sport.”

Niemand kijkt er nog van op, zegt Jan Blokhuijsen, routinier bij Team IKO. „Vorig jaar wisten we eigenlijk allemaal al dat vaccineren nodig zou zijn om naar de Spelen te gaan. Toen hebben we het er al over gehad met de ploeg. Het is in China, hè. Als het nou in een ander land was geweest, hadden mensen misschien nog gedacht dat het niet nodig was geweest.”

Officiële waarschuwing

Blokhuijsen raakte vorige maand zelf in opspraak nadat hij tijdens een dopingcontrole bij hem thuis, al in het voorjaar, geen mondkapje wilde dragen. Hij vond dat er voldoende afstand kon worden gehouden. „De controleurs gaven aan allebei niet gevaccineerd te zijn. Ik deed een coronatest en die was negatief. Ik wist niet dat je in Nederland dan alsnog verplicht bent een mondkapje te dragen. Zij maakten er achteraf een groot probleem van.” Het kwam hem op een officiële waarschuwing van de internationale schaatsbond ISU te staan. Hij wil er niet al te veel woorden meer aan vuil maken.

Voor Jac Orie is het verhaal over vaccinaties door de strenge regels voor Beijing 2022 direct afgesloten. „De schaatsers zijn ook niet gek. Ik reken er niet op dat ik straks een trainingsschema voor een schaatser moet maken die 21 dagen in quarantaine moet.”

Waar Orie wel rekening mee houdt, is dat het straks allemaal nog veel strenger wordt. „Stel dat er een nieuwe, besmettelijkere variant opduikt. Voor dat scenario ben ik wel gevoelig.”

En Thomas Krol, die liet zich niet alleen vaccineren vanwege een mogelijke deelname aan de Olympische Spelen. Hij kreeg ook het gevoel dat „de muren in Nederland steeds meer op me afkwamen”. Hij heeft het over de invoering van de coronapas, die nu verplicht is voor wie een bioscoop, theater, café, restaurant, evenement of professionele sportwedstrijd wil bezoeken. „Ik vind het wel gek dat men aan de ene kant zegt: je wordt niet gedwongen, maar indirect je leven zo moeilijk gemaakt wordt dat het eigenlijk weer wel verplicht wordt.” Dus hij besloot: doe dan maar. „Ik ben blij dat ik die QR-code nu op zak heb.”