Oefentherapie bij knieslijtage

Oefentherapie bij artrose van de knie

Het doel van oefentherapie is de totale belasting, die de knie moet verwerken, te verminderen door de bovenbenen sterker te maken. Wanneer goed wordt getraind, zorgt oefentherapie ervoor dat gemiddeld 12% minder pijn wordt ervaren en dat de functie van de knie gemiddeld 10% verbetert. Dit effect houdt 2-6 maanden aan na het stoppen van de oefentherapie.

Praktische oefeningen

Zie de onderstaande foto's voor een aantal praktische voorbeelden van te adviseren oefeningen. Het is aan te raden 2-3x per week te trainen en dan op geleide van klachten de belasting te verzwaren. Voor goede feedback en uitleg van de oefeningen is het verstandig, zeker in het begin, samen te werken met een fysiotherapeut.

Naast oefeningen op het droge zijn oefeningen in het water ook erg geschikt om de spieren te versterken. Wandelen en fietsen, waarbij het zadel net wat hoger dan normaal wordt gezet is ook aan te raden. Wanneer trainen door knieklachten niet lukt zijn er eventueel alternatieven hiervoor, zoals elektrostimulatie, aan te raden.

Voorbeeldvideo

Een voorbeeld van hoe oefentherapie voor knieartrose eruit zou kunnen zien vind je in de video hieronder. Zoals je op de foto’s en het filmpje ziet is het doel van oefenen de bewegelijkheid van de knie stimuleren en de spieren rondom de knie te versterken. Door sterkere spieren worden krachten op de knie beter afgevangen en heeft de knie zelf daarmee minder te lijden. Ook zorgen sterkere spieren voor extra stabiliteit van de knie.

Om goed te weten hoe je oefentherapie voor knieartrose kunt doen, is het zinnig om advies te vragen aan je lokale fysiotherapeut. Tijdens een consult op de poli denkt dr. Moen graag met je mee wie bij jou in de buurt een geschikte fysiotherapeut zou kunnen zijn.

Thuis oefenen

Mocht het zo zijn dat je liever zelf oefent dan zijn er op internet ook allerlei filmpjes te vinden die oefeningen voor de bovenbeenspieren laten zien. Bezoek ook de website kniepijnvrij.nl voor concreet advies betreft training. Op deze website zijn filmpjes te vinden met oefeningen voor de spieren toegespitst op knieartrose.

Bezoek de website

Voeding en artrose

Gewichtsverlies

Uit een recent literatuuroverzicht werd duidelijk dat drie soorten van gewichtsverlies het beste hielpen bij klachten van artrose:

1. Laag calorische maaltijden in combinatie met oefentherapie (bewegen en krachttraining)
2. Intensief gewichtsverlies samen met oefentherapie (Panunzi 2021 Obesity Rev).
3. In uiterste gevallen is een maagverkleining te overwegen (uiteraard niet iets om mee te starten). Dit alleen als maximale pogingen betreft punt 1) en 2) niet hebben geholpen.

Meerdere studies toonden aan dat bij 1% gewichtsverlies ongeveer 2% vermindering in pijn en stijf door artrose te verwachten is. 5-10% verlies aan lichaamsgewicht lijkt vereist om redelijke klachtenvermindering van artrose te bemerken. Enkele (Engelstalige) tips om geleidelijk gewicht te verliezen zijn hier te vinden. Onderneem nooit interventies tot zwaar gewichtsverlies zonder gediplomeerde begeleiding. Contacteer altijd een (sport)diëtist die je kan begeleiden in dit proces om je algehele gezondheid te bewaken, samen met je huisarts.

Aanpassing dieet

Micronutrienten

Een overweging is om bloedonderzoek te doen om te zien of er in het lichaam tekorten zijn die kunnen worden aangevuld met het dieet of met eventueel supplementen. Te denken valt aan:

• Calcium
  Bij een tekort is dit nadelig voor het onderhoud van het bot
• Vitamine D / vitamine K
  Een tekort van deze vitamines is nadelig voor het onderhoud van het bot en spier
• Selenium / ijzer
  Een tekort is niet goed voor klachten van artrose. Bij een tekort is extra inname verstandig. Alleen moet je dan juist oppassen, want een overdosering leidt juist tot extra klachten. Dit geldt ook voor een teveel aan koper.

Omega-3

Een dieet rijk aan Omega-3 is verstandig omdat Omega-3 ontsteking in een gewricht remt. Bekijk hier overzicht in welke producten Omega-3 te vinden is. Een samenvatting van producten met veel Omega-3 is: makreel / botervis / sardien / haring / rivierpaling / zalmforel, walnoten / pecan / pistache / pinda, lijnzaad / maanzaad / sesamzaad, koolzaadolie / sojaolie / olijfolie, groene kool, spinazie, spruitjes, granen.

Omega-6

Omega-6 zorgt voor extra ontsteking van gewrichten. Omega-6 wordt onder andere gevonden in dierlijke vetten, zoals in rood vlees, maar ook in zonnebloemolie.

Supplementen

Aardbeien poeder (50 g per dag) of 500g aardbeien per dag is te overwegen omdat dit product de klachten van artrose vermindert. Dit geldt ook voor Gember extract 250 mg/dag.

Glucosamine en chondroïtine bij artrose van de knie

Glucosamine en chondroïtine zijn beide supplementen die vaak gecombineerd in een preparaat te vinden zijn. De werking van deze supplementen is dat bepaalde bestandsdelen van het kraakbeen gemakkelijker weer kunnen worden aangemaakt en dat langzaam aan pijn vermindert en de functie beter wordt (Singh et al. Cochrane Database Syst Rev 2015, Meng et al. Arch Orthop Trauma Surg 2023).

Het effect is niet groot, maar kan in het geheel toch wat bijdragen. Het is niet zo dat je bij het innemen van de supplementen gelijk wat gaat merken. Het is aan te raden minimaal enkele maanden te gebruiken en dan te ervaren of klachten minder worden. Op de lange termijn is aangetoond dat kraakbeenverlies een beetje minder snel gaat bij gebruik van deze supplementen gedurende 2 jaar (Lee et al. Rheumatol Int 2010).

Er bestaan heel veel verschillende varianten van glucosamine en chondroïtine. Het lijkt niet echt uit te maken welke variant wordt ingenomen, zo lang beiden erin zitten. Een richtlijn zou kunnen zijn dat van glucosamine 1500 mg / dag dient te worden ingenomen en van chondroïtine 800 mg per dag.