Plaatjes-rijk plasma (ACP)
Sinds een aantal jaar bestaat er voor artrose van de knie een nieuwe vorm van injectie, die door middel van geconcentreerde groeifactoren, de smering van de knie verbetert en ontsteking in de knie remt.
Deze groeifactoren zijn afkomstig uit het bloed van degene met last van de knie en wordt afgenomen uit de arm. Het wordt vervolgens bewerkt in een centrifuge en wordt na lokale verdoving van de knie in het aangedane kniegewricht gespoten. Deze vorm van injectie is meerdere malen vergeleken met andere vormen van injectie: corticosteroïden en hyaluronzuur.
Qua pijnvermindering en functieverbetering lijkt de bloedinjectie nu de beste injectie die momenteel voorhanden is. Dit wordt ondersteund door meer dan 30 studies die naar dit onderwerp zijn gedaan (Moen et al. Osteoarthritis Cartilage 2016, Dong et al, Clin Rheumatol 2020, Qiao et al 2023). In de Bergman Kliniek is deze injectie duizenden keren toegepast de afgelopen jaren. Gemiddeld zit ongeveer 70% van de mensen verbetering van de klachten na 2 injecties. De verbetering houdt ongeveer 6-12 maanden aan (Dong et al, Clin Rheumatol 2020, Laudy et al. Br J Sports Med 2014, Halpern et al. Clin J Sports Med 2013, Xiong et al 2023, Front Med en Belk et, Belk et al 2023, Artroscopy, Kim et al 2023 Arch Orthop Trauma Surg).
Hierna nemen de klachten bij de meeste mensen weer toe en is een nieuwe cyclus van 2 injecties aan te raden. Wellicht door de nieuwigheid van de injectie zijn verzekeraars soms terughoudend om deze vorm van injectie te vergoeden uit de basisverzekering. Kijk dit goed na alvorens u overweegt een injectie te willen. Wanneer de injectie door de verzekeraar niet wordt vergoed is te overwegen zelf bij te betalen voor de prikken. Voor een uitleg in meer detail wat een injectie met plaatjes-rijk plasma exact doet in de knie kunt u hier lezen.
Klik op onderstaande knop voor een uitgebreide uitleg over de bloedinjectie.
Autologous Protein Solution (APS)
De APS injectie is de afgelopen jaren pas ontwikkeld en daarmee de nieuwste vorm van injectie voor knieartrose. Het product is net als de ACP injectie afkomstig uit uw eigen bloed. Het hoofddoel van de injectie is om ontsteking, die hand in hand gaat met knieartrose, zoveel mogelijk te remmen. Wanneer een knie minder ontstoken is, zal deze minder pijnsignalen uitzenden en zult u minder pijn ervaren.
Er is in Nederland nog heel weinig ervaring met deze vorm van injectie. In andere landen zijn meer studies verricht naar het effect van APS. Op basis hiervan zijn we ook in de Bergman Kliniek, als eerste kliniek in Nederland, met deze injectie gestart. Het grote verschil met de ACP injectie, waarmee we als kliniek wel veel ervaring hebben, is dat de stofjes, die ontsteking bij knieartrose remmen, veel geconcentreerder aanwezig zijn (duidelijke meer nuttige stofjes). Dit komt puur door de manier van het bereiden van het product uit het eigen bloed. Hoe meer nuttige stofjes er zijn, hoe beter de gevolgen van knieartrose kunnen worden geremd. Gepubliceerde studies, die het effect van de APS injectie onderzochten lieten dan ook zien dat dit het geval is (Kon et al. Am J Sports Med 2017).
De nuttige stofjes, die bedoeld worden, zijn remmers van IL-1 en TNF-alpha, twee van de grootste boosdoeners bij knieartrose (Woodall-May et al. J Orthop Res 2011). Deze stofjes leiden tot de ontstekingsreactie, die leidt tot de gevoelde pijn. Daarnaast zorgt de ontstekingsreactie zelf voor een vermindering van de kwaliteit van het nog aanwezige kraakbeen. Door het remmen van de ontstekingsreactie wordt dus niet alleen minder pijn gevoeld, maar wordt de achteruitgang van de knie ook geremd.
Naast het sterk remmende effect van ontsteking lijkt de duur van het effect van een APS injectie ook een stuk langer dan de ACP injectie (deze werkt vaak 6- 12 maanden). Te verwachten is dat u, bij aanslaan van de APS injectie, ongeveer 1- 1,5 jaar minder klachten zult ervaren. Mochten de klachten tegen die tijd weer toenemen, dan is altijd een herhaling te overwegen.
Belangrijk te beseffen is dat de APS injectie, net als de ACP injectie, niet wordt vergoed door de zorgverzekeraars. U dient de kosten van de injectie dan ook zelf te betalen. Uiteraard kunt u altijd bij uw verzekeraar navragen of deze injectie voor u toch vergoed zou kunnen worden.
Let op: Deze injectie wordt sinds kort in de praktijk toegepast. Doordat we ons in de opstartfase voor dit middel bevinden, zijn er slechts een beperkt aantal plekken beschikbaar.
Referentie Kon et al. Am J Sports Med 2017 en 2018
Hyaluronzuur
Een belangrijk bestandsdeel van het vocht in de knie is hyaluronzuur. Bij artrose van de knie neemt de hoeveelheid hiervan af. Injecties met hyaluronzuur zouden kunnen helpen herstellen richting een natuurlijke situatie. Een betere kwaliteit van het vocht in de knie leidt tot betere smering en demping ervan. Sinds jaren wordt deze vorm van injectie al toegepast. Te verwachten is dat het effect van de injectie met hyaluronzuur optreedt, maar tegelijkertijd dat dit gering is (Campbell et al, Arthroscopy 2015).
Het effect houdt vaak 6-12 maanden aan. Bij voldoende verbetering van de klachten is een nieuwe injectie te overwegen, wanneer de knie weer hinderlijk op gaat spelen. Er bestaan verschillende vormen van hyaluronzuur. Hierbij heeft het de voorkeur een vorm te kiezen die een zwaarder moleculair gewicht heeft; bij voorkeur zwaarder dan 3000 kDa (Altman et al. Am J Sports Med 2015).
U kunt dit op de verpakking van de hyaluronzuur injectie lezen. Deze injectie wordt door de verzekeraars niet vergoed. Er kan een recept worden uitgeschreven voor deze injectie, waarop u zelf de injectie dient te kopen bij de apotheek. Op de polikliniek kan deze dan in uw knie worden geinjecteerd.
Corticosteroïden
In Nederland is een injectie met corticosteroïden voor artrose van de knie het meest toegepast. Toch heeft slechts ongeveer 40% van de mensen baat bij deze injectie. Het doel van de prik is om ontsteking die met artrose van de knie gepaard gaat te verminderen. Wanneer de injectie effect heeft houdt het effect vaak gemiddeld 4-6 weken aan met hoop op langer. Voor de knie en het lichaam is een injectie met corticosteroïden niet echt goed. Het is daarom niet aan te raden deze injectie vaak toe te passen.
Prolotherapie
Er zijn een beperkt aantal studies verschenen naar het effect van prolotherapie op klachten van knieslijtage. Bij proltherapie wordt een substantie die hoog geconcentreerd is in de knie gespoten. Wij passen hiervoor een injectie met een mix van hoog geconcentreerd glucose en pijnstilling toe. Het idee is dat het interne milieu van de knie hierdoor wordt ‘gepest’ en daarop gaat reageren met een herstel reactie.
Op basis van studies die in andere landen dan Nederland zijn we nu zelf een studie gestart die het effect van prolotherapie op klachten van knieslijtage onderzoekt. De resultaten van de ons bekende studies waren behoorlijk goed. We willen graag kijken of we ook u hiermee kunnen helpen. Onderstaand ziet u een grafiek van het verloop bij toepassing een Amerikaanse patiënten groep (Robago et al., Ann Fam Med 2013).
Omdat er hoog geconcentreerd glucose wordt ingespoten (geadviseerd wordt 2-3x een injectie in een tijdsbestek van 10 weken), is deze injectie niet voor mensen met suikerziekte geschikt. Het is de bedoeling dat deze injectie samengaat met oefentherapie van de bovenbeenspieren. Omdat de injectie extra prikkeling kan veroorzaken van de knie gedurende vaak maximaal een week, kunnen de oefeningen het best pas een week na de injectie worden gestart.
Klik op onderstaande knop om de informatiefolder voor prolotherapie bij artrose van die knie te bekijken.
Botox
Botox voor knieslijtage is een optie die de laatste 10-15 jaar vaker wordt toegepast. Het idee van werking is dat stofjes die zorgen voor een pijnsignaal van zenuwen worden geremd en dat daardoor minder pijn wordt gevoeld. Literatuuroverzichten laten zien dat een injectie met Botox op een termijn van 8-12 weken en rond 24 weken net zo goed werkt als een injectie met hyaluronzuur en op een termijn van 8-12 weken beter dan een placebo injectie (Yang et al. Toxicon 2024, Ismiarto & Prasetiyo JBJS Open Access 2023).
Hieronder vind je het verloop van een injectie met Botox vergeleken met een placebo injectie bij klachten van knieslijtage (Bao et al J Rebabil Med 2018).
