Aanpassen van voeding
Belangrijk!
Als je serieus werk wilt maken van je voeding aanpassen ten behoeve van je artrose dan is contact opnemen met een diëtist aan te raden. Hieronder volgen wat algemene tips t.a.v. voeding in relatie tot artrose.
Gewichtsverlies
Uit een recent literatuuroverzicht werd duidelijk dat drie soorten van gewichtsverlies het beste hielpen bij klachten van artrose:
- Laag calorische maaltijden in combinatie met oefentherapie (bewegen en krachttraining)
- Intensief gewichtsverlies samen met oefentherapie (Panunzi 2021 Obesity Rev).
- In uiterste gevallen is een maagverkleining te overwegen (uiteraard niet iets om mee te starten). Dit alleen als maximale pogingen betreft punt 1) en 2) niet hebben geholpen.
Meerdere studies toonden aan dat bij 1% gewichtsverlies ongeveer 2% vermindering in pijn en stijf door artrose te verwachten is. 5-10% verlies aan lichaamsgewicht lijkt vereist om redelijke klachtenvermindering van artrose te bemerken. Enkele (Engelstalige) tips om geleidelijk gewicht te verliezen zijn hier te vinden. Onderneem nooit interventies tot zwaar gewichtsverlies zonder gediplomeerde begeleiding. Contacteer altijd een (sport)diëtist die je kan begeleiden in dit proces om je algehele gezondheid te bewaken, samen met je huisarts.
Aanpassen dieet
Bestandsdelen voeding
Eiwitten
Eiwit inname is onder andere belangrijk om spierfunctie optimaal te houden en zelfs te verbeteren. Eventueel kunnen hiervoor essentiële aminozuren worden toegevoegd aan het dieet. Ook is de inname van Whey eiwitten nuttig, zeker in combinatie met krachttraining leidt dit tot meer toename van spiervolume en daardoor tot minder gewrichtsklachten.
Voedingsmiddelen van goede eiwitbronnen zijn bijvoorbeeld: mager wit vlees/kip/vis, kwark.
Vetten
Vetten zijn nuttig voor meerdere functies in het lichaam. Toch zijn dierlijke vetten uit met name rood vlees minder verstandig om in flinke mate tot je te nemen, omdat hierin behoorlijk veel omega-6 voorkomt en dat hierdoor de hoeveelheid ontsteking, ook in het gewicht, toeneemt.
Koolhydraten
Minderen in de hoeveelheid koolhydraten is een van de mogelijkheiden om de totale calorische Intake te verminderen. Het gaat niet op minder koolhydraten op zich maar om de totale hoeveelheid calorieën die je inneemt. Als je koolhydraat inname gaat reduceren, kies dan zeker altijd voor de volkoren variant. Deze bevat veel meer vitaminen, mineralen en voedingsvezels waardoor je meer goede voedingsstoffen binnen krijgt en ook langer verzadigd zal zijn.
Voedingsmiddelen die aan te raden zijn: volkoren pasta, volkorenbrood, zilvervliesrijst, volkoren couscous.
Vezels
Vezels hebben effect op het microbioom van de darmen, waardoor ontsteking in het lichaam wordt geremd. Voldoende intake van vezels is daarom gewenst om ontsteking in het gewricht te kunnen remmen.
Voedingsmiddelen: volkoren graanproducten, groenten, fruit, peulvruchten
Micronutrienten
Een overweging is om bloedonderzoek te doen om te zien of er in het lichaam tekorten zijn die kunnen worden aangevuld met het dieet of met eventueel supplementen. Te denken valt aan:
- Calcium
Bij een tekort is dit nadelig voor het onderhoud van het bot - Vitamine D / vitamine K
Een tekort van deze vitamines is nadelig voor het onderhoud van het bot en spier - Selenium / ijzer
Een tekort is niet goed voor klachten van artrose. Bij een tekort is extra inname verstandig. Alleen moet je dan juist oppassen, want een overdosering leidt juist tot extra klachten. Dit geldt ook voor een teveel aan koper.
Omega-3
Een dieet rijk aan Omega-3 is verstandig omdat Omega-3 ontsteking in een gewricht remt. Bekijk hier overzicht in welke producten Omega-3 te vinden is. Een samenvatting van producten met veel Omega-3 is: makreel / botervis / sardien / haring / rivierpaling / zalmforel, walnoten / pecan / pistache / pinda, lijnzaad / maanzaad / sesamzaad, koolzaadolie / sojaolie / olijfolie, groene kool, spinazie, spruitjes, granen.
Omega-6
Omega-6 zorgt voor extra ontsteking van gewrichten. Omega-6 wordt onder andere gevonden in dierlijke vetten, zoals in rood vlees, maar ook in zonnebloemolie.
Supplementen
Aardbeien poeder (50 g per dag) of 500g aardbeien per dag is te overwegen omdat dit product de klachten van artrose vermindert. Dit geldt ook voor Gember extract 250 mg/dag.
Glucosamine en chondroïtine bij artrose van de heup
Glucosamine en chondroïtine zijn beide supplementen die vaak gecombineerd in een preparaat te vinden zijn. De werking van deze supplementen is dat bepaalde bestandsdelen van het kraakbeen gemakkelijker weer kunnen worden aangemaakt en dat langzaam aan pijn vermindert en de functie beter wordt (Singh et al. Cochrane Database Syst Rev 2015).
Snelle werking
Het effect is niet groot, maar kan in het geheel toch wat bijdragen. Het is niet zo dat je bij het innemen van de supplementen gelijk wat gaat merken. Het is aan te raden minimaal enkele maanden te gebruiken en dan te ervaren of klachten minder worden. Op de lange termijn is aangetoond dat kraakbeenverlies een beetje minder snel gaat bij gebruik van deze supplementen gedurende 2 jaar (Lee et al. Rheumatol Int 2010).
Er bestaan heel veel verschillende varianten van glucosamine en chondroïtine. Het lijkt niet echt uit te maken welke variant wordt ingenomen, zo lang beiden erin zitten. Een richtlijn zou kunnen zijn dat van glucosamine 1500 mg / dag dient te worden ingenomen en van chondroïtine 800 mg per dag.
Bronnen
- Personalized Nutritional Strategies to Reduce Knee Osteoarthritis Severity and Ameliorate Sarcopenic Obesity Indices: A Practical Guide in an Orthopedic Setting
- Evidence-Based Dietary Practices to Improve Osteoarthritis Symptoms: An Umbrella Review
- The effects of dietary patterns and food groups on symptomatic osteoarthritis: A systematic review
- Comparative efficacy of different weight loss treatments on knee osteoarthritis: A network meta-analysis
- Podcast Prof. Hunter, 27 Okt 2023: Joint Action
Ontdek diverse behandelingen voor artrose van de heup
Selecteer onderstaand een behandeling en ontdek alles over een specifieke behandeling voor artrose van de knie.
